8. İmam: İMAM ALİ RIZA

Adı: İmam Ali Rıza

Ünvanları: Rıza, Sultan, Horasan, Garib el Guruba(gariblerin garibi), Hulki

Doğum yeri ve tarihi: Medine, 770

Anası: Mersiye

Babası: Musa-i Kazim

Eşi: Necibe Hatundur.

Çocukları: Muhammed Taki ve bir de kızı olduğu söylenir

Yaşadığı dönemin Halifesi ve yönetimi: Abbasi Halifesi Memnun

Şehadet tarihi: 818

Türbesi: İran’ın Horasan eyaletine bağlı Meşhed (eskiadıyla Tus) kentinde

Şehadet sebebi: Abbasi halifelerinden Memun tarafından zehirletilerek şehit edildi.

Eserleri ve bilgi alanları Tasavvufu çok iyi yorumlayan ,

Yol gösterici sözleri/mesajları

  • Adil insan, sahip olduklarından gaflete düşmeyen kimsedir.
  • Herkesin dostu onun aklıdır; düşmanı ise cehaletidir.

İmam Hulki Rıza lakabıyla tanınan İmam Ali Rıza, İmam Musa-i Kazım’ın oğludur. Babasının şehit edilmesinden sonra onun vasiyeti ile 8. İmam oldu. Annesinin adı Necibe’dir. Muhtemelen 770 tarihinde Medine’de dünyaya geldi.

İmam Rıza da diğer ataları gibi bilge bir İmam ve halk üzerinde ciddi bir etkisi olduğu için, 818 tarihinde onu kendine bir tehlike gören Abbasi Halifesi Memun tarafından zehirletilerek şehit edildi. Kabri İran’ın şimdi Meşhed denilen Tus kentindedir.

Halife Memun, İmamlara karşı kendilerinden önceki Halifelerin gelenekleri dışında önce farklı bir siyaset izleyerek ona kendisinden sonra veliahtlık önerdi. Bu yolla hem halkın isyan duygularını yatıştırmayı, hem de önüne koyduğu hedefi daha kolay gerçekleştireceğini düşündü .İmam Rıza önce bunu kabul etmedi. Ancak İmamın bazı şartlar ileri sürmesinin Halife tarafından kabul edilmesi üzerine bunu kabul etti. Daha sonra Halife Memun bu siyaset ile önündeki bazı engelleri aştıktan sonra, o da ataları gibi İmamı 818 tarihinde şehit ettirdi.

 

Ta ezelden yarin yüzüne bakıp

Cemali didarı gören ağlar mı

Yetişip mürşidin eteğin tutup

Özünden benliği ayıran ağlar mı

Ali’ye Muhammed geldi

Hatice Fatma o ehli cana

Birleyip özünü ulu meydana

Anlayıp zatını bilen ağlar mı

Sahip zaman yakın yola gelirse

Hasan’la Hüseyin’in ahın alırsa

Erenler deminden her ne gelirse

Ere erip Hakk’ı gören ağlar mı

Zeynel Abidin’in yüzünü görüp

Muhammed Bakır’ın sırrına erip

Cafer-i Sadık’ın darına durup

Burada ikrarın veren ağlar mı

Musa-i Kazım’ın Turuna uçup

İmamı Rıza’nın yurduna göçüp

Küfür köprüsünü ileri geçip

İman deryasına dalan ağlar mı

Taki, Naki, Asker’yi dost bilen

Hak Muhammed ile Mehdi’dir gelen

Her daim Kırkların cem’inde olan

Muhabbet tadını duyan ağlar mı

Teslim Abdal daim yüksek uçar mı

Erenler teslim olan kaçar mı

Dört kapıdan kırk makamdan geçer mi

Bir olup birliğe yeten ağlar mı

Teslim Abdal

 

Toplumdaki ayrılık ve bölünmeleri gideren.. açları doyuran.. sefalet çekenlere yardım eden İmam Rıza; iyilik sever, mert ve cömert birkişiliğe sahipti. İmam Rıza ufku geniş, gönlü zengin ve bilge bir insandı.

Abbasi halifesi Harun Reşid kendisinden sonra devlet yönetimini iki oğlu arasında paylaştırdı. Bu oğullardan Mem-un Ehl’i Beyt yanlısıydı. İmam Ali Rıza’yı hilafete veliaht atadı. Bu durum Abbasi ileri gelenleri tarafından isyana sebep oldu. Mem-un İmam Ali Rıza’yı yanına alarak, isyanı bastırmak için yola koyuldu. Bu yolculuk sırasında İmam Ali Rıza yediği yiyeceklere zehir konulması sebebiyle, şehit düştü.

Bütün imamlar karanlığa karşı ışığı, zalimliğe karşıadaleti, yanlışa karşı dogruyu, saplantılara karşı hakikati temsil ediyorlardı. Bu durum zalimlerin, saltanat sahiplerinin, haksızların tahammül etmeyecekleri bir durumdu.

Aradan ne kadar zaman geçmiş olursa olsun, On İki İmamların insanlığa yol göstericiliği devam ettiğidir. Zaten On İki İmamların batînen ‘zaman ve mekân’sorunu yoktur. Onlar her daim, her yerde hazır ve nazırdırlar. Gerçeği görüp anlamak için onların tarihteki zorluklarını iyi kavramak gerekiyor. Kalplerinde ve ruhlarında kini-kibri; bencilliği atamayanlar; kendilerini dünyanın zevkleri ile kandıranlar; tarihi kendi yaşamları ile başlatıp, kendi yaşam süreleri ile hesaplayanlar için; arkalarında bıraktıkları kirli miras insan alemi için utanç vericidir.

Bütün bunlara rağmen On İki İmamların düşünce mayası, günümüzde insanları doğru yola yönetmeye devam ediyor.